Urzekająca staromodność opowieści

 

Magdalena Markowska, O dziewczynie, która tęskniła i komandosie, który płakał. Ilustracje: Ania Jamróz. Wydawnictwo Ezop (Warszawa 2022).

 

            Niespieszność opowieści o dziewczynce, jej otoczeniu i losach, spokojne relacjonowanie zdarzeń niezwykłych (przeprowadzka na koniec świata) i zwyczajnych to sposób, by dać przestrzeń młodemu czytelnikowi na budowanie empatii, stopniowe poznawanie emocji i uczuć, wreszcie na – być może – odnalezienie w historii dziesięcioletniej Marty własnych doświadczeń i uczuć i lepsze ich rozumienie. Czytaj dalej „Urzekająca staromodność opowieści”

Zero landrynki…

Świat jest piękny. Książka przeciw wojnie. Autorzy zebrani. (Koordynacja projektu: Maria Deskur, Maria Środoń, Joanna Wielowieyska. Projekt graficzny: Dorota Nowacka). (Warszawa 2022). Fundacja Powszechnego Czytania.

              To nie jest zwykła książka. Została napisana i narysowana, ponieważ tak było trzeba. Zebrało się grono ludzi: artystów (to jest pisarzy i ilustratorów), pracowników wydawnictw, drukarń oraz wielu innych firm i  instytucji (różnych branż), bez których powstanie i włączenie książki do obiegu czytelniczego nie byłoby możliwe i postanowiło wspólnie stworzyć książkę adresowaną do najmłodszych czytelników i wypowiadającą się przeciw wojnie. „Świat jest piękny…” to pozycja starannie wydana. Uderza przemyślana, konsekwentna koncepcja graficzna całości. Czytelnicy dostają do rąk książkę na dobrym papierze, z porządną okładką.

      Cały dochód z dystrybucji został przeznaczony na pomoc ukraińskim uchodźcom. Czytaj dalej „Zero landrynki…”

Janina Porazińska – portret zapomnianej damy

 

Na zdjęciu widać torebkę Janiny Porazińskiej.

– W tym domu, na parterze mieszkała przez dziesięć lat Janina Porazińska. Nie mogła już poruszać się swobodnie, a bardzo lubiła przyrodę. Tutaj, tuż za oknem miała ogród. Mogła bez kłopotu wyjść, posiedzieć sobie na słoneczku. Nasi starsi czytelnicy pamiętają, że zapraszała na jabłka dzieci z sąsiedztwa…

–  Janina Porazińska? – A kto to taki? – pyta sympatyczna, młoda nauczycielka, która przyszła na tzw. lekcję biblioteczną ze swoimi przedszkolakami do Biblioteki im. Haliny Rudnickiej (Oddziału Muzeum Książki Dziecięcej, na warszawskim Żoliborzu).

Czytaj dalej „Janina Porazińska – portret zapomnianej damy”

Życie potrafi być piękne dla mądrych

Katarzyna Ryrych, Dziura w serze. Ilustracje Marta Krzywicka. Grupa Wydawnicza Foksal. Warszawa 2021.

          Zderzenie z egzotycznymi dla dziecka z Polski realiami Europy, która wciąż – mimo zmian – trwa w gorsecie (niekiedy przyciasnym) rozmaitych tradycji i konwenansów to tylko jeden z tematów wakacyjnej książki Katarzyny Ryrych, autorki, którą można uznać za specjalistkę od trudnych tematów w polskiej literaturze dziecięcej. Czytaj dalej „Życie potrafi być piękne dla mądrych”

    Dzieciństwo jest tajemnicą

      Muszę wyznać, że do bliższego przyjrzenia się „Księdze Ludensona” skłoniły mnie wspomnienia z dzieciństwa i młodości, ponieważ, podobnie jak bohaterowie powieści, swoje pierwsze spotkania z morzem przeżywałam w Jastrzębiej Górze, Karwi, Ostrowie, Rozewiu. Byłam też nad Jeziorem Żarnowieckim… Z tymi miejscami wiąże się wiele ciepłych wspomnień i właśnie tam toczy się akcja „Księgi Ludensona”. Czytaj dalej „    Dzieciństwo jest tajemnicą”

Wakacyjna zamiana ról 

 

Hanna Ożogowska, Dziewczyna i chłopak czyli heca na 14 fajerek. Nasza Księgarnia. Warszawa 1961. (Seria: Klub Siedmiu Przygód)

            W czasie wakacji najprzyjemniej jest przeglądać się w lustrze wody (na przykład jeziora okolonego wiankiem trzcin, czy też malowniczego stawu, w których – w dodatku – można własnoręcznie złowić, jeśli ktoś lubi to zajęcie, jakąś rybę…).  Ale od czasu do czasu można też przejrzeć się w lustrze myśli… Czytaj dalej „Wakacyjna zamiana ról ”

Spóźnienie

 

– O… Jest spóźnialska! Co ty wyrabiałaś??? Gdzie łaziłaś?! Pewnie znów prowadzałaś się z tym całym Murzynkiem! Tak? Nie wiadomo, gdzie! Pewnie tam i z powrotem. W końcu powiem mamusi! Babcia się martwi o ciebie. Całe dwadzieścia minut! I krzyczy! Już mnie wysyłała po ciebie. Zapomniała nawet, że chora jestem. Dziadek wyglądał na ulicę, bo coś strasznie huknęło. Nie wiadomo, co… Potem gdzieś poszedł. Pewnie do ogródka albo gdzie… A babcia krzyczy. Nie zatykaj uszu, co? Idź do kuchni i coś powiedz. Babcia wstała dziś z łóżka. Czuła się lepiej, a teraz martwi się o ciebie. Martwi się… Nie przyszło ci do głowy, że ktoś się martwi, jak łazisz gdzieś, nie wiadomo gdzie? O tym nie pomyślałaś? Nie zatykaj uszu. No mówię coś. Może jakieś – przepraszam? Albo co?… Czytaj dalej „Spóźnienie”

Łazienka

 

 – Brrr… – mówimy zwykle (moja siostra i ja), gdy wchodzimy do łazienki. Bo najważniejszą chyba cechą naszej łazienki jest chłód. Właściwie zawsze jest tu zimno albo przynajmniej – jakoś tak chłodnawo. Czytaj dalej „Łazienka”

Czy wojna jest dla ludzi?…

Paweł Beręsewicz, Czy wojna jest dla dziewczyn? Ilustracje Olga Reszelska. – Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego; Łódź: „Literatura” 2010.

 

      Co jest dla dziewczyn? Zabawa w sklep? W chowanego? Ubieranie lalek? Pewno tak, ale na pewno nie wojna. Piegowaty, niespełna jedenastoletni Antek bawi się na plaży w czasie sierpniowych wakacji 1939 r. w wojnę; jest bohaterskim żołnierzem – piaskowymi kulami rzuca w nieprzyjacielskie samoloty, które atakują jego ojczyznę (ach, jakie to szlachetne, a zarazem emocjonujące!). Żywi święte przekonanie, że wojna nie jest dla dziewczyn. One nie powinny zajmować się takimi męskimi sprawami. Chodzi przecież o walkę, o honor. Trzeba być odważnym, silnym. A dziewczyny (kobiety) z zasady takie być nie mogą. Czytaj dalej „Czy wojna jest dla ludzi?…”