Kategoria: O literaturze (głównie tej dla dzieci)

Opublikowane w

Każda epoka ma swego bociana….

Wojciech Mikołuszko, Wojtek. Ilustracje: Małgotrzata Dmitruk. Warszawa  2019. Wyd. Agora.

 

            Każda epoka ma swego bociana… Kajtek z Kajtkowych przygód (pierwsze wydanie – rok 1948), łakomczuch okaleczony po walce o tłustego ślimaka, poznaje (wraz z czytelnikami) polską przyrodę. Tak mu nakazała autorka, Maria Kownacka, niezapomniana Plastusiowa Mama. Wojtek, bociani bohater powieści Wojciecha Mikołuszki, mimo trudności, rusza w coroczną podróż na południe, poznając przede wszystkim niebezpieczeństwa wynikające z lekkomyślności i głupoty człowieka, który własnymi rękoma niszczy przyrodę.

            Wojciech Mikołuszko, absolwent nie tylko studiów matematyczno-przyrodniczych, ale i Szkoły Reportażu Collegium Civitas, dziennikarz naukowy i popularyzator wiedzy (głównie, choć nie tylko, wśród najmłodszych), autor kilku dobrze przyjętych książek dla małych czytelników, stworzył z myślą o siedmio-,  ośmiolatkach kolejną książkę. Czytaj dalej „Każda epoka ma swego bociana….”

Opublikowane w

Piękno i groza cierpienia

Małgorzata Strękowska-Zaremba, Lilana. (Ilustracja okładkowa oraz projekt okładki Daniel de Latour. Wydawnictwo Nasza Księgarnia. Warszawa 2019)

 

       Po  Złodziejach snów i Domu nie z tej ziemi Małgorzata Strękowska-Zaremba oddaje w ręce młodszych nastolatków (ale również i ich rodziców oraz kontaktujących się z nimi dorosłych) kolejną książkę, w której czytelnikowi przychodzi się zmierzyć z problemami trudnymi do udźwignięcia, ale boleśnie obecnymi, a więc i trudnymi do zignorowania. Widzenie obecności tych problemów  i reagowanie na nie w sposób artystycznie przetworzony to jedno z ważniejszych zadań literatury. Zachowanie czujnej świadomości, że dzieci i młodzież (zwłaszcza ta właśnie przekraczająca, często zbyt wysoki,  próg dzieciństwa) to istoty myślące i czujące to rola dorosłego społeczeństwa. Czytaj dalej „Piękno i groza cierpienia”

Opublikowane w

  W dobrym towarzystwie klasy III b…   

 

Małgorzata Kondej, Sejf z milionem w środku czyli bestseller III b, Warszawa 2008, wyd. Piotra Marciszuka STENTOR – KORA.

 

      Sejf z milionem w środku czyli bestseller III b [1] to książka, która powstała z życia – wyjaśnia w czasie spotkań autorskich Małgorzata Szyszko-Kondej, poetka, autorka książek dla dzieci i dorosłych, dziennikarka. Przywołuje następującą historię: jej córeczce klasa podarowała kiedyś książkę (przygotowaną z pomocą nauczycielki) z różnymi – zrobionymi specjalnie dla chorej koleżanki – rysunkami, życzeniami i rymowankami. Widać było w tej pracy nie tylko indywidualny, a potem wspólny wysiłek, ale i sympatię, chęć zrobienia czegoś dla innej osoby, potrzebę wsparcia i obdarowania kogoś, kto jest słaby, czuje się źle, być może – jest samotny. Czytaj dalej „  W dobrym towarzystwie klasy III b…   ”

Opublikowane w

Bliźni obok nas

 

Tomasz Kwaśniewski, Anna Bedyńska, Jedno oko na Maroko. (Warszawa 2013), Czarna Owieczka.

 

 

              Wydawnictwo Czarna Owieczka specjalizuje się w książkach podejmujących tematy kontrowersyjne, często bardzo trudne, zawsze – warte przedyskutowania, zatrzymania myśli, refleksji.

            Jedno oko na Maroko w pierwszej chwili wydaje się książką oczywistą. Wiadomo bowiem (takie są przynajmniej dość powszechnie składane deklaracje), że bliźniego należy szanować jak siebie samego… Ale od ideału do rzeczywistości droga daleka. To też jest, niestety, oczywiste.

Czytaj dalej „Bliźni obok nas”

Opublikowane w

Zagadkowe portrety zwierząt

 

 

 

 

 

Jules Renard, Jean-François Martin, Opowiastki przyrodnicze. Tłumaczenie Jan Maria Kłoczowski. Wyd. Format. Warszawa 2018.

 

       Jak przedstawiać zwierzęta? Można to robić rozmaicie, na przykład realistycznie, kładąc nacisk na ich rzeczywiste, biologiczne cechy. Celem jest wtedy przede wszystkim dostarczanie wiedzy o świecie zwierząt. Można to robić antropomorficznie, traktując je jako istoty o cechach ludzkich, jak to było w bajkach Ezopa i wszystkich kolejnych ich mutacjach. Celem takiego pokazywania zwierząt jest właściwie dostarczanie wiedzy o świecie ludzi, którzy mogą przejrzeć się w takich antropomorficznych portretach zwierzęcych jak w zwierciadle (czasem  krzywym) i podjąć refleksję nad sobą i światem, w którym żyją… Można też przedstawiać zwierzęta, posługując się środkami, którymi dysponuje poezja. Czytaj dalej „Zagadkowe portrety zwierząt”

Opublikowane w

Dwie „wtajemniczone” książki na wakacje…

Dorota Suwalska, Nie wszystko złoto, co złote; Czarna wołga. Tajemnica z przeszłości (seria: Wtajemniczeni). Ilustracje Marta Krzywicka. Wyd. Nasza Księgarnia. Warszawa 2019.

 

 

       Przeszłość miejsc, na które patrzymy codziennie, może nagle stać się istotną częścią życia. Historia – ta dalsza i ta zupełnie bliska, ale nieznana i niedoceniana  –  obudzi emocje, sprawi, że szara codzienność zmieni się w przygodę, roznieci  ciekawość, zmobilizuje do aktywności, pozwoli też inaczej spojrzeć na siebie i swoich bliskich… Tak właśnie dzieje się we Wtajemniczonych Doroty Suwalskiej,  serii Wydawnictwa Nasza Księgarnia.

Czytaj dalej „Dwie „wtajemniczone” książki na wakacje…”

Opublikowane w

To, co wymyślone nie musi być na niby…

 

A.F. Harrold, Przyjaciel z szafy. Ilustracje Emily Gravett. Przełożyła Maria Jaszczurowska. Kraków 2018. Wydawnictwo Literackie.

 

            Powieść A.F. Harrolda (z urzekającymi ilustracjami Emily Gravett) sprawia, że czytelnik prędzej czy później zada sobie istotne pytania. Będą to pytania filozoficzne. Po etapie emocjonalnego przeżycia lektury uruchomi się myślenie na temat granic rzeczywistości, powstanie pytanie o to, czym ona właściwie jest, jaka jest jej natura… Czy twory fantazji są pełnoprawnymi składnikami rzeczywistości?… Czytaj dalej „To, co wymyślone nie musi być na niby…”

Opublikowane w

Proste, bolesne, ważne

 

Joanna Rudniańska, Kotka Brygidy. Wydawnictwo Pierwsze. (Lasek 2007). Wydanie I.

Joanna Rudniańska, Kotka Brygidy. Ilustracje Ewa Mędrek. Wydawnictwo Muchomor. 2018. Wydanie II.

 

    Joanna Rudniańska jest pisarką osobną. Jej książki, kwalifikowane często jako literatura dla dzieci, tak bardzo się różnią od wszystkiego, co powstaje z myślą o młodych odbiorcach, że pisząc o nich trudno zastosować zwykłe kryteria…

     Zazwyczaj zaczyna się przedstawianie książki od określenia adresata. No a tutaj – kłopot…

    Kotka Brygidy, niedługa powieść (a może raczej rozbudowane opowiadanie, bo nie ma tu wielu wątków a i postaci nie pojawia się nazbyt wiele), wydana po raz pierwszy w 2007 roku przez Wydawnictwo Pierwsze  została przez nie uznana za książkę dla dorosłych. Jednakże Polska Sekcja IBBY (poważna instytucja zajmująca się wyłącznie literaturą dla dzieci i młodzieży) przyznała tejże książce prestiżowy laur Książki Roku… Widać zatem już na pierwszy rzut oka, że sprawa prosta nie jest… Czytaj dalej „Proste, bolesne, ważne”

Opublikowane w

Trzynaście tajemniczych spraw

 

Maria Ewa Letki, Tajemnicze sprawy. Ilustracje Ewa Poklewska-Koziełło. (Warszawa 2009). Wydawnictwo Bajka.

 

 

            Książka Marii Ewy Letki, laureatki prestiżowej nagrody Polskiej Sekcji IBBY – Medalu za Całokształt Twórczości z roku 2009, po raz kolejny potwierdza, że to ważne trofeum przyznano właściwej osobie. Młody czytelnik dostał do rąk książkę, która jest zarówno ciekawa, jak i pobudzająca do myślenia, zabawna i dobrze napisana. W dodatku nie sprawia dziecku trudności w odbiorze. Jest to więc książka wartościowa.

Czytaj dalej „Trzynaście tajemniczych spraw”

Opublikowane w

Jajo oglądane uważnie

 

 

Eliza Piotrowska, Asia Gwis, Jajo. Jajka w gnieździe i w kosmosie czyli kogel-mogel dla dociekliwych. (Warszawa 2018). Nasza Księgarnia.

 

            Książki popularnonaukowe dla dzieci zmieniają oblicze. Nowoczesna grafika połączona w nierozerwalną całość z niebanalnie ujętą wiedzą to znak ostatnich lat. Mamy, robiące furorę na świecie, książki duetu Mizielińskich, mamy kapitalne Łazienkowe pytania Krystyny Lipki-Sztarbałło, mamy Pszczoły Piotra Sochy, czy też – nie tak dawno –  serię książek o ptakach (z uroczym Atlasem ptaków Ewy i Pawła Pawlaków na czele). Czytaj dalej „Jajo oglądane uważnie”